واکاوی (آنالیز) عرصه گسترش جنس گون در ایران

عرصه انتشارجغرافیایی جنس گون در ایران با استفاده از 12013 مشاهده (رکورد) ژئورفرنس شده، واکاوی گردید. گونه های جنس گون در همه استانها یافت می شود، اما اغلب مشاهدات از استانهای فارس، تهران و خراسان می باشد. بیش از نصف گونه های گون (420 گونه) نادر و بومزاد با عرصه گسترش محدود هستند. حداکثر فاصله میان افراد یک گونه 2084 کیلومتر است. استانهای خراسان با 157 گونه، فارس با 155 گونه ، تهران با 151 گونه و آذربایجان غربی با 148 گونه بیشترین تعداد گونه های گون ایران را دارا می باشند. اما به لحاظ غنای گونه ای استانهای تهران، مازندران، مرکزی، همدان و لرستان از غنای گونه ای بالایی برخوردارند. برای انجام این محاسبات از خانه های گرید با ابعاد 10x 10 کیلومتر و روش محدودهای دایره ای همسایه (circular neighborhood method) با شعاع 50 کیلومتر استفاده شد تا از غنای گونه ای نقشه برداری شود. به طور کلی غنای گونه ای گونها در ایران در البرز مرکزی و زاگرس مرکزی نسبت بقیه نقاط از تنوع بالاتری برخوردار می باشد. از نظر عرض جغرافیایی گونهای ایران در سرتاسر ایران میان عرض جغرافیایی 25 درجه شمالی و 44 درجه شمالی وجود دارند. بالاترین تعداد گونه ها میان عرض 33 درجه شمالی و 35 درجه عرض شمالی در زاگرس مرکزی و میان 35 عرض شمالی و 36 شمالی در البرز مرکزی وجود دارد. در این تحقیق سه نقطه داغ بومزادی برای گونهای ایران مشخص شد که دو نقطه آن منطبق با مراکز غنای گونه ای گونهای ایران است و نقطه سوم در استان فارس می باشد که تعداد گونه های بومزاد در هر استان محاسبه گردید. سی و سه خانه گرید 50x 50 کیلومتر کافی است تا تمام گونه های گون ایران را در بر بگیرد. این نقاط جهت تعیین اولویت حفاظت از اهمیت بالایی برخوردارند.